Wat is een Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse (MKBA)?

Een MKBA is niet verplicht, maar wel handig. De provincie Gelderland voert deze vaak uit, zoals bij de mogelijke aanpassing van de N786 tussen Apeldoorn en Dieren of de dijkversterking Grebbedijk, maar niet bij de alternatieven voor Beter Bereikbaar Wageningen. Waarom eigenlijk niet? In dit bericht vertellen we je daar meer over.

Wat is een MKBA?

Op de site van de rijksoverheid is veel informatie te vinden over de MKBA. In de folder van het rijk staat “Een MKBA is een analyse van verschillende beleidsmaatregelen of projecten waarbij alle relevante maatschappelijke effecten van die beleidsalternatieven systematisch in kaart worden gebracht.” Eigenlijk worden de maatschappelijke voor– en nadelen in beeld gebracht en vertaald in geld: de kosten en de baten.

Wie kan een MKBA inzetten?

De rijksoverheid legt verder uit dat iedereen een MKBA kan inzetten: “van de overheid tot belangenorganisaties en bedrijven. Bij grote projecten die de toekomst van een gebied bepalen is de MKBA verplicht.”

Dat het niet alleen de overheid is die dit kan (laten) doen, blijkt bijvoorbeeld in Amersfoort waar studenten van de Wageningen Universiteit en Research (!) een MKBA hebben uitgevoerd voor Groen in Amersfoort: “Bewonersvariant Westelijke Ontsluiting biedt hetzelfde voor kwart van de kosten”

Wanneer heeft het zin om een MKBA uit te voeren?

Volgens het rijk is het zinvol om een MKBA uit te voeren als:

• “een project of maatregel veel of grote gevolgen heeft voor burgers of het milieu;
• er verschillende alternatieven zijn voor de maatregel;
• er discussies zijn over ruimtelijke plannen (de MKBA kan in dat geval meer informatie opleveren);
• (belangen)organisaties willen controleren of hun belangen (zoals natuur en veiligheid) genoeg zijn meegerekend.” (einde citaat)

Gelderland vertaalt milieueffectonderzoek niet naar ‘financiële waarden’

Hoewel er blijkbaar voordelen zitten aan een MKBA, zoals gedeputeerde Bieze zegt in een interview , wordt er geen MKBA gemaakt voor het project Beter Bereikbaar Wageningen. De reden daarvoor staat op de site die de provincie voor de Campusroute heeft gemaakt, bij  vraag 7 van het onderdeel Vraag en Antwoord:  “De effecten op natuur en landschap worden meegenomen in het milieueffectonderzoek maar worden niet vertaald naar financiële waarden.”

Hoe gaat het verder?

Eind 2018 heeft de provincie aangekondigd dat er een kostenraming komt, (zie derde alinea Voorkeursalternatief en inpassingsplan). In de eerdere kostenraming van de gemeente Wageningen (bijlage 6d), die we terugvinden bij de vergaderstukken van juli 2017 is bijvoorbeeld een minimale compensatie van het Dassenbos opgenomen en geen kosten voor de verplaatsing van de patrijzenpopulatie. We nemen aan dat dit op de een of andere manier wél door de provincie in beeld wordt gebracht en houden je op de hoogte.

Links:

• Wanneer kan ik een MKBA opzetten, site rijksoverheid
• Brochure rijksoverheid, download in pdf
• N786 Apeldoorn-Dieren, site provincie Gelderland
• Dijkversterking Grebbedijk, download in pdf
• Uit de praktijk, interview Conny Bieze, site MKBA-informaite
• Aankondiging kostenraming door provincie Gelderland, site Campusroute van de provincie, 3e alinea
• Bijlage 6 d: de kostenraming variant langs de Campus-Maaiveld, link naar vergadering gemeenteraad Wageningen, 3 juli 2017, agendapunt 4